Nagels breken helaas nogal vaak af. Tegelijkertijd zullen de meeste gitaristen prettiger spelen met nagels dan zonder. Door de jaren heen zijn er nogal wat oplossingen voor dit probleem verzonnen. Wat voor jou werkt zul je zelf moeten uitproberen. Dit zal per persoon verschillen.

Spelen zonder nagels

Het gebruik van de nagel bij het aanslaan van de snaren is eigenlijk vrij recent. Andres Segovia was de eerste klassieke gitarist die dit deed. Voor de volgelingen van Tarrega stond dit zowat gelijk aan heiligschennis. Dat hij wel gelijk had mag echter wel blijken uit het feit dat hij de eerste gitarist was die in grotere zalen kon spelen en overal in de zaal gehoord kon worden.

Inmiddels is de combinatie van nagel met het vlees van de vingertop de standaard geworden, zowel voor klassieke muziek (ook voor composities die voor de 20ste eeuw geschreven zijn) als voor fingerstyle en fingerpicking technieken. Dat het ook zonder nagels kan bewijst Tommy Emmanuel, maar ook hij zegt dat de reden voor het spelen zonder nagels de slechte kwaliteit van zijn nagels is.

Stalen of plastic fingerpicks

Voor het bespelen van de banjo zijn deze standaard, voor gitaar veel minder. Voor klassiek gitaar is dit in ieder geval onbruikbaar. Voor staalsnarige gitaar is het te overwegen. Je hebt wel een veel slechter gevooel voor de snaar dan met je eigen nagels. Leo Kottke heeft jarenlang met fingerpicks gespeeld, maar hield daar uiteindelijk tenditis aan over. Tegenwoordig speelt hij dus zonder. Wellicht een reden om er niet aan te beginnen, al moet gezegd worden dat er genoeg banjo spelers zijn die hier geen last van hebben. Er zijn overigens wel een aantal gitaristen die alleen de duimpick gebruiken, zoals bijvoorbeeld Tommy Emmanuel.

Kunstnagels

De cosmetische opplaknagels die je her en der kunt kopen zijn eigenlijk te zacht hiervoor. Zeker op stalen snaren zullen ze snel slijten. Verschillende gitaristen hebben in de loop van de tijd hun eigen recepten voor kunstnagels gemaakt. Pingpongballetjes, lijm en hars zijn enkele van de veel gebruikte ingrediënten. Niet echt aanlokkelijke methodes. Tegenwoordig zijn er wel bedrijven die speciaal voor gitaristen nagelonderhouds en reparatiesets hebben ontwikkelt, waarmee je ook nagels kunt verlengen. Deze zijn bij verschillende gitaarzaken, of online te vinden.

Ik heb een tijd acrylnagels laten zetten. Dat speelt fijn, maar als man voel je je niet echt op je gemak in de nagelsalon… Tegenwoordig verstevig ik mijn nagels op een vergelijkbare (maar goedkopere) manier als de nagelreparatiesets die met zijdepapier werken. ik gebruik nagellijm, in combinatie met laagjes papier. De feel is vergelijkbaar met die van acrylnagels. Voordeel, behalve de veel lagere kosten, is dat ik dit ook zelf kan doen. De werkwijze is verder hetzelfde als bij die setjes. James Taylor maakte een youtube video waar hij deze werkwijze demonstreert met zelfklevend zijdepapier.

Eigen nagels

Lukt het om de eigen nagels lang genoeg te krijgen en heel te houden dan is dit voor de meeste gitaristen de prettigste oplossing. Het heel houden is wel vaak een probleem. Eén van de beste tips, maar in al zijn eenvoud ook één van de meest onmogelijk om consequent uit te voeren is (voor rechtshandige gitaristen) om zoveel mogelijk risico handelingen met de linker hand te doen. (Denk aan het openmaken van kastjes, autodeuren, het openpeuteren van plastic verpakkingen etc.) Ik ben ervan overtuigd dat als het je lukt, dit echt scheelt. De meeste mensen (en ikzelf) die dit proberen zullen echter continu er tegen aanlopen dat hun automatische patronen sneller zijn dan hun besluit om die die handgreep met links te pakken i.p.v. met rechts. Daarom eigenlijk toch al de moeite waard om het eens te proberen. Nat worden is voor je nagels niet zo geweldig. Vlak na het douchen of in bad gaan zijn ze dus ook extra kwetsbaar. Het duurt ongeveer een uur voor je nagels dan weer op volle sterkte zijn. Je kunt dan dus het beste nog even niet spelen. Je kunt natuurlijk ervoor zorgen dat je nooit hoeft af te wassen, niet met schoonmaakmiddelen in aanraking komt, en geen werk doet waarbij je makkelijk je nagels breekt. Lukt dat echt niet, dan kan het gebruik van (huishoud)handschoenen soms verstandig zijn. Zorg dat je genoeg kalk binnen krijgt door bv. melk te drinken. Ook vitamine B is belangrijk. Gebrek daaraan kan broze nagels, of nagels die spontaan breken opleveren. Zorg dat je weet hoe lang je nagels moeten zijn, wil je prettig kunnen spelen.

Je hebt echt geen heel lange nagels nodig. Vuistregel is dat ze ongeveer een millimeter over de vingertop uitsteken, als je je handpalm bekijkt. Welke lengte voor jou het beste werkt zul je zelf moeten proberen. Zorg dat ze niet langer worden dan nodig, daarmee beperk je in ieder geval het risico dat ze breken.

Vijl je nagels regelmatig bij. Gebruik voor het op maat vijlen een wat grovere vijl, maar vergeet zeker niet de nagel daarna ook met een fijnere vijl te polijsten. Dat voorkomt een raspend geluid bij het spelen. Je kunt dit soort nagelvijltjes gewoon bij de Etos of het Kruidvat vinden. Het is ook wel handig altijd zo’n vijltje bij je te hebben, zodat als er iets gebeurt je het onheil kunt beperken.

Ook kun je nagelverharder gebruiken. Die kun je gewoon bij de Etos of het Kruidvat kopen. (bv. van Herome) Die glimt wel, maar heeft verder geen kleur. Voor mij werkt dat goed, mijn nagels zijn nu inderdaad een stuk steviger. Voor noodgevallen kun je soms een gescheurde nagel nog redden met nagellijm. Ben hier wel voorzichtig mee. Die lijm lijmt namelijk snel, en niet alleen nagels. Alternatieven zijn reparatiesets die speciaal voor gitaristen ontwikkeld zijn, maar die zijn gelijk een stuk duurder.

Doyle Dykes over hetzelfde onderwerp, tijdens een workshop op het Acoustic Strings festival in Raalte

28 – 12 – 2006 (bijgewerkt 12 – 8 – 2017)